Nhắc đến xe hybrid,Đừngkỳvọngnhiềuvềkhảnăngtiếtkiệmxă đa số người dùng chỉ hình dung sơ bộ đây là loại xe sử dụng động cơ xăng kết hợp với mô-tơ điện. Thực tế, công nghệ hybrid phân thành bốn nhóm khác nhau, gồm: Xe hybrid tự sạc hoàn toàn (Full hybrid - HEV), xe hybrid nhẹ (Mild hybrid - MHEV), xe hybrid cắm sạc (Plug-in hybrid - PHEV) và xe điện có phạm vi mở rộng (Range extended hybrid - REV). Trong đó, hai dòng xe HEV và PHEV phổ biến nhất tại thị trường Việt Nam. 

ẢNH: C.T

Bên cạnh yếu tố thân thiện với môi trường, khả năng tiết kiệm nhiên liệu luôn là điểm được các hãng nhấn mạnh khi giới thiệu xe hybrid ra thị trường. Đơn cử mẫu xe PHEV như Jaecoo J7 PHEV công bố mức tiêu thụ nhiên liệu chỉ 0,84 lít/100 km... Điều này khiến nhiều người dùng đặt kỳ vọng về khả năng tiết kiệm xăng nhưng lại ngỡ ngàng trong điều kiện sử dụng thực tế.

Con số tiêu hao nhiên liệu vận hành trong điều kiện lý tưởng

Con số tiêu hao nhiên liệu mà phần lớn các nhà sản xuất công bố không phản ánh quá trình sử dụng hằng ngày của người dùng. Đây là kết quả đo theo các chu trình thử nghiệm tiêu chuẩn riêng. 

ẢNH: B.H

Đơn cử với xe PHEV, điều kiện bắt buộc khi thử nghiệm thường là pin phải sạc đầy. Nhờ đó xe có thể vận hành ở chế độ thuần điện trong phần lớn quãng đường di chuyển ban đầu. Động cơ xăng chỉ hoạt động ở góc độ bổ trợ hoặc khi mức pin giảm xuống thấp. Do đó nếu tính trung bình trên quãng đường thử nghiệm, lượng xăng tiêu thụ khá ít, dẫn đến chỉ số tiêu hao nhiên liệu thấp.

Đặt biệt với các dòng xe hybrid sạc ngoài, khả năng tiết kiệm nhiên liệu hiệu quả chỉ có khi người dùng duy trì thói quen sạc pin đều đặn. Tuy nhiên, phần lớn người dùng loại xe này đều có tâm lý cho rằng không cần sạc pin vẫn có thể chạy được nhờ động cơ xăng. 

ẢNH: BMW GLOBAL

Trong điều kiện không được sạc pin đầy đủ, hệ thống PHEV vẫn đảm bảo khả năng vận hành, truyền sức mạnh thông qua động cơ xăng. Khi đó, lực kéo sinh ra phải "gánh" thêm trọng lượng bộ pin, khiến mức tiêu hao nhiên liệu tăng lên đáng kể. 

Mặc dù có khả năng sạc ngược nhờ sử dụng nguyên lý chuyển hóa động năng thành điện năng khi phanh nhưng với bộ pin lớn trên xe PHEV, sạc pin theo cách này không quá hiệu quả. Vì vậy, mức tiêu hao thực tế của PHEV nếu người dùng không sạc thường dao động 5,5 - 7,5 lít/100 km (tùy từng mẫu xe), ngang hoặc cao hơn một số mẫu xe xăng và HEV.

Ðối với dòng xe HEV, hiệu quả tiết kiệm cũng phụ thuộc nhiều vào môi trường vận hành. Trong điều kiện di chuyển nội thành, vốn tốc độ thay đổi liên tục và phanh tái sinh được tận dụng, hệ thống HEV đạt mức tiêu hao nhiên liệu thấp. Tuy nhiên trong điều kiện chạy đường trường, cao tốc, động cơ xăng hoạt động thường xuyên hơn nên mức tiêu hao có thể tiệm cận với xe máy xăng.

Sử dụng xe hybrid thế nào cho hiệu quả?

Từ những điều trên có thể thấy, xe hybrid chỉ phát huy hiệu quả khi người dùng hiểu đúng cách vận hành của từng loại. Với dòng xe PHEV, sạc pin là điều cần thiết để tối ưu khả năng tiết kiệm nhiên liệu. Không sạc pin sẽ khiến động cơ xăng chịu tải nhiều hơn, dẫn đến tiêu hao nhiên liệu cao.

ẢNH: B.H

Với dòng xe HEV phổ biến trên thị trường hiện nay, người lái nên điều chỉnh thói quen lái xe, hạn chế tăng tốc đột ngột và giữ nhịp ga đều trong quá trình di chuyển, tăng tốc. Ngoài ra, cần vận dụng phanh tái sinh trong các tình huống giảm tốc để tăng khả năng tiết kiệm nhiên liệu.

Nhìn chung, những con số nhà sản xuất công bố chỉ phù hợp trong điều kiện thử nghiệm tiêu chuẩn, không phản ánh đầy đủ thực tế quá trình lái xe hàng ngày. Mức tiêu hao nhiên liệu của xe hybrid phụ thuộc vào thói quen sử dụng, môi trường giao thông và cách vận hành xe.